<$BlogRSDURL$>

Σάββατο, Απριλίου 29, 2006


Μια νέα κλάση των WIMPS -- τα υπερ-WIMPS


Θα είναι δύσκολο για τον Μεγάλο Επιταχυντή Συγκρουμένων Αδρονίων στο Κέντρο Πυρηνικών Μελετών και Ερευνών (CERN), που θα ξεκινήσει το προσεχές έτος, να ανιχνεύσει τα WIMPS -- τα σωματίδια που θεωρούνται ότι αποτελούν την σκοτεινή ύλη -- λένε κάποιοι φυσικοί στις ΗΠΑ. Εντούτοις, ο επιταχυντής αυτός, που θα είναι ο ισχυρότερος σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορεί να είναι σε θέση να ανιχνεύσει μια νέα κατηγορία σωματιδίων τα αποκαλούμενα "Super WIMPS" -- τα προϊόντα της διάσπασης των WIMPS. Η ανίχνευση των σωματιδίων που αποτελούν την σκοτεινή ύλη θα αντιπροσώπευε μια πολύ σημαντική ανακάλυψη και στη φυσική και στην κοσμολογία σωματιδίων (Phys. Rev. Lett. 96 151802).
Η σκοτεινή ύλη προτάθηκε αρχικά από τους αστρονόμους για να εξηγήσει γιατί οι γαλαξίες περιστρέφονται πολύ γρηγορότερα από όσο μπορεί να εξηγηθεί από την ποσότητα της ορατής ύλης που περιέχουν. Αυτή η μυστήρια μορφή της ύλης δεν εκπέμπει ή δεν απορροφά την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία -- γι αυτό και ονομάστηκε "σκοτεινή" -- και μπορεί να ανιχνευθεί μόνο από τη βαρυτική επίδραση της στη συνηθισμένη ύλη. Αν και η σκοτεινή ύλη θεωρείται ότι αποτελεί το 25% όλης της ύλης στον κόσμο, κανένας δεν ξέρει τι είναι.
Οι μαύρες τρύπες και άλλα αντικείμενα είναι γνωστά ότι αποτελούν μερική από την σκοτεινή ύλη στο Γαλαξία μας. Εντούτοις, πολλοί κοσμολόγοι θεωρούν ότι οι γαλαξίες περιέχουν, επίσης, κάποια εξωτικά σωματίδια που έμειναν από τη Μεγάλη Έκρηξη. Αυτά περιλαμβάνουν τα WIMPS (Ασθενώς Αλληλεπιδρώντα Σωματίδια με Μάζα) και άλλα σωματίδια που δεν περιλαμβάνονται στο καθιερωμένο μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής.
Όπως και το όνομά τους προτείνει, τα WIMPS αλληλεπιδρούν με άλλα σωματίδια μέσω της ασθενούς δύναμης (τη μία από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις στη φύση). Ακόμα, παρά τις πολυάριθμες αναζητήσεις από τους φυσικούς σωματιδίων σε όλο τον κόσμο, δεν έχει ανιχνευθεί ακόμα κανένα WIMPS. Πολλοί θεωρητικοί υποθέτουν ότι τα WIMPS είναι τα ελαφρύτερα όλων των σωματιδίων και είναι επομένως τα σταθερότερα. Εντούτοις, το 2003, ο Jonathan Feng του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Irvine και οι συνάδελφοι του διαπίστωσαν ότι τα WIMPS είναι συχνά καθόλου σταθερά επειδή μπορούν να διασπαστούν σε ελαφρύτερα σωματίδια, τα οποία ονόμασαν Super-WIMPS.
Όπως και τα WIMPS, έτσι και τα υπερ-WIMPS δεν εκπέμπουν κανένα φως και έχουν μάζα και ασκούν μια βαρυτική δύναμη. Εντούτοις, δεν έχουν τον τύπο των ασθενών αλληλεπιδράσεων που έχουν τα WIMPS και μπορούν να αλληλεπιδράσουν μόνο μέσω της βαρύτητας. Δεδομένου ότι η βαρυτική δύναμη δεν είναι τόσο ισχυρή όσο η ασθενής δύναμη, αυτές οι αλληλεπιδράσεις καλούνται "υπερ-ασθενείς". Αυτό σημαίνει ότι τα υπερ-WIMPS θα συγκρουστούν σπάνια με άλλα σωματίδια και είναι ανίκανα να διασπαστούν σε άλλα σωματίδια. Είναι έτσι βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις για την σκοτεινή ύλη λέει ο Feng.
"Τα υπερ-WIMPS είναι παρόμοια με τα νετρίνα, αλλά ακόμη πιο αδύναμα να αλληλεπιδράσουν," εξηγεί ο Feng. "Ίσως το καλύτερο υποψήφιο σωματίδιο να είναι το "γκραβιτίνο", το οποίο είναι το υπερσυμμετρικό σύντροφο σωματίδιο του γκραβιτόνιου ή βαρυτόνιο, το σωματίδιο που μεταφέρει τη δύναμη της βαρύτητας."
Ο Feng και οι συνάδελφοι του έχουν υπολογίσει τώρα ότι τέτοια υπερ-WIMPS θα μπορούσαν να δημιουργηθούν και να ανιχνευθούν στο Μεγάλο Συγκρουστή Αδρονίων (LHC). Στον επιταχυντή αυτόν των 14 TeV συγκρούονται πρωτόνια και χτίζεται στη Γενεύη προς αναζήτηση του σωματιδίου Higgs (ή των σωματιδίων), τα οποία θεωρούνται ότι μπορούν να εξηγήσουν την προέλευση της μάζας. Θα ψάξει επίσης για τα "υπερσυμμετρικά" σωματίδια και θα εξερευνήσει γιατί το σύμπαν αποτελείται εξ ολοκλήρου από την ύλη, ακόμα κι αν θεωρείται ότι κατά τη Μεγάλη Έκρηξη δημιουργήθηκαν ίσα ποσά ύλης και αντιύλης.
Είναι όμως πολύ δύσκολο να δουν οι ερευνητές την παραγωγή της σκοτεινής ύλης στον LHC και άλλους επιταχυντές, παρόλο που η θεωρία προβλέπει ότι και τα WIMPS ή τα υπερ-WIMPS μπορούν να ανιχνευτούν.
Εντούτοις, η αμερικανική ομάδα λέει ότι το σήμα από οποιαδήποτε παραγωγή των WIMPS θα ήταν όμοιο με το υπόβαθρο που υπάρχει. Αντίθετα, το σήμα από τα υπερ-WIMPS θα ήταν "θεαματικό" και εύκολα ανιχνεύσιμο.
"Εάν η σκοτεινή ύλη παραχθεί στο LHC, τότε θα είμαστε σε θέση να μελετήσουμε τις ιδιότητές της λεπτομερώς για πρώτη φορά", λέει ο Feng. Αν και το LHC δεν είχε ως σκοπό να ψάξει για την σκοτεινή ύλη, λέει ότι αυτό γίνεται "όλο και περισσότερο ελπιδοφόρο... και μια από τις πιο καλύτερες δυνατότητες του LHC".

Τετάρτη, Απριλίου 26, 2006


Κβαντική φυσική και ο εγκέφαλος


Η σχέση μεταξύ της κβαντομηχανικής και των υψηλότερων λειτουργιών του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης και της συνείδησης, συζητείται συχνά, αλλά φαίνεται ότι είναι ακόμα μακριά η κατανόηση της.
Οι φυσικοί, ανίδεοι της σύγχρονης νευροβιολογίας, μπαίνουν στον πειρασμό να υποθέσουν μια συμβατική ή ακόμα και δυϊστική άποψη του προβλήματος της νου του εγκεφάλου. Εν τω μεταξύ, οι γνωστικοί επιστήμονες της νευρολογίας και οι νευροβιολόγοι θεωρούν τον κβαντικό κόσμο άσχετο με τις ανησυχίες τους και επομένως δεν προσπαθούν να καταλάβουν τις έννοιές του.
Αλλά τι μπορούμε να δηλώσουμε με βεβαιότητα για την τρέχουσα σχέση μεταξύ αυτών των δύο τομέων της επιστημονικής έρευνας;Όλοι οι βιολογικοί οργανισμοί πρέπει να υπακούουν στους νόμους της φυσικής, κλασσικής και κβαντικής. Σε αντίθεση με την κλασσική φυσική, η κβαντομηχανική είναι πλήρως μη προσδιορίσιμη (μη ντερτεμινιστική). Εξηγεί μια σειρά φαινομένων που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά μέσα σε ένα κλασσικό πλαίσιο, για παράδειγμα:
1.το γεγονός ότι το φως ή οποιοδήποτε μικρό σωματίδιο μπορεί να συμπεριφερθεί είτε σαν κύμα είτε σαν σωματίδιο ανάλογα με την πειραματική οργάνωση (δυϊσμός σωματιδίου και κύματος).
2.η ανικανότητα να καθοριστεί ταυτόχρονα, με τέλεια ακρίβεια, και η θέση και η ορμή ενός αντικειμένου (αρχή αβεβαιότητας Heisenberg)
3.και το γεγονός ότι οι κβαντικές καταστάσεις πολλαπλών αντικειμένων, όπως δύο συνδεδεμένα ηλεκτρόνια, μπορούν να συσχετιστούν ακόμα κι αν τα αντικείμενα είναι σε απομακρυσμένους χώρους, κάτι που παραβιάζει κατά συνέπεια τις διαισθήσεις μας για την τοπικότητα (διεμπλοκή).

Είναι δε γνωστό ότι σημαντικά φιλοσοφικά και εννοιολογικά προβλήματα περιβάλλουν τη διαδικασία των μετρήσεων στην κβαντομηχανική. Για να διαφωτίσει την παράδοξη φύση της υπέρθεσης -- δηλαδή το γεγονός ότι τα σωματίδια ή τα κβαντικά bits (qubits) επιτρέπονται να υπάρχουν σε μια υπέρθεση δύο καταστάσεων -- ο Schröedinger πρότεινε ένα διάσημο νοητικό πείραμα: ένα καλά σφραγισμένο κιβώτιο περιέχει την κβαντική υπέρθεση μιας νεκρής και μιας ζωντανής γάτας. Όταν όμως ένας παρατηρητής κοιτάξει μέσα στο κιβώτιο, μετρώντας το περιεχόμενό της, η κυματοσυνάρτηση, που περιγράφει την πιθανότητα το σύστημα να βρεθεί σε κάποια ιδιαίτερη κατάσταση, καταρρέει και το σύστημα θα βρεθεί στη μία ή στην άλλη κατάσταση με γνωστή πιθανότητα.
Ο ρόλος της συνειδήσεως του παρατηρητή σε αυτήν την διαδικασία μέτρησης έχει γίνει καυτό θέμα συζήτησης από τις πρώτες ημέρες της κβαντομηχανικής. Είναι σωστό να πούμε, εντούτοις, ότι η συνείδηση κατέχει μόνο μια θέση σε μια αλυσίδα μαθηματικών τύπων, χωρίς πολλή σχετικότητα στη μελέτη των νευρικών κυκλωμάτων στους ανέπαφους οργανισμούς.
Οι περισσότεροι κβαντικοί φυσικοί βλέπουν τον εγκέφαλο ως ένα κλασσικό όργανο. Ένα όμως νοητικό πείραμα που περιλαμβάνει έναν παρατηρητή που παρατηρεί ένα κβαντικό σύστημα σε υπέρθεση με το ένα μάτι, και μια διαδοχή προσώπων με το άλλο, δίνει λαβή στην άποψη ότι απαιτείται ένα κβαντικό πλαίσιο για να εξηγήσει τη συνείδηση.
Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι το εξής: εάν οποιαδήποτε συστατικά του νευρικού συστήματος -- ένας ιστός που βρίσκεται σε μια θερμοκρασία 300 Kelvin, που συνδέεται έντονα με το περιβάλλον του -- μπορεί να εμφανίζουν μακροσκοπικές κβαντικές συμπεριφορές, όπως είναι η κβαντική διεμπλοκή, που να είναι βασικές στη λειτουργία του εγκεφάλου.
Συγγραφείς C. Koch και K. Hepp

Τρίτη, Απριλίου 25, 2006


Έκθεση



Στα πλαίσια της συνεργασίας του Ομίλου με τη ΧΑΝΘ και με την ολοκλήρωση του Β' κύκλου μαθημάτων, ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας διοργανώνει έκθεση αστρονομικών φωτογραφιών, ομοιωμάτων, επιστημονικών οργάνων και εποπτικών μέσων διδασκαλίας της Αστρονομίας, στο χώρο της εισόδου της ΧΑΝΘ.
Η έκθεση έχει πάρει παράταση και θα διαρκέσει έως την Κυριακή 7 Μαΐου.

Ώρες επίσκεψης:
καθημερινές 8:30 με 22:00
σαββατοκύριακα 9:00 με 21:00

Τετάρτη, Απριλίου 19, 2006


Χάος ίσον Τάξη : Φυσικοί κάνουν ανακάλυψη που προκαλεί σύγχυση


Σύμφωνα με μια υπολογιστική μελέτη που πραγματοποιήθηκε από μια ομάδα φυσικών στο πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο St. Louis, μπορεί κάποιος να δημιουργήσει τάξη με την εισαγωγή σε ένα σύστημα μιας διαταραχής.
Ενώ εργάζονταν με το μοντέλο τους - ένα δίκτυο διασυνδεμένων εκκρεμών ή "ταλαντωτών" - οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όταν καθοδηγούνταν από συντονισμένες δυνάμεις, τα διάφορα εκκρεμή συμπεριφέρθηκαν χαοτικά και η ταλάντευση τους απείχε κατά πολύ από το συγχρονισμό. Ήταν γι αυτούς ένα απροσδόκητο θέαμα - δεν θα έπρεπε οι συγχρονισμένες δυνάμεις να δημιουργήσουν και συγχρονισμένα εκκρεμή;
Αλλά παρακάτω ήρθε και η πραγματική έκπληξη: Όταν εισήγαγαν την διαταραχή - οι δυνάμεις εφαρμόστηκαν τώρα τυχαία σε κάθε ταλαντωτή - το σύστημα έγινε συντονισμένο - διατεταγμένο - και συγχρονισμένο. "Η κατάσταση που είναι έξω από τις προβλέψεις μας είναι ότι όταν εισάγετε την αναταραχή στο σύστημα - όταν δηλαδή οι δυνάμεις δρουν στα εκκρεμή τυχαία - το χάος που ήταν παρόν πριν εξαφανίζεται και υπάρχει τάξη", λέει ο Sebastian Brandt, μεταπτυχιακός σπουδαστής της φυσικής και επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύτηκε στην έκδοση Ιανουαρίου 2006 του περιοδικού Physical Review Letters.
Ιδέες σε άλλες σφαίρες
Η έρευνα των φυσικών είναι όχι μόνο δύσκολο να την κατανοήσουν οι μη-φυσικοί, αλλά προκαλεί σύγχυση και στους φυσικούς, επίσης. Και όπως λέει ο επόπτης καθηγητής της φυσικής στο πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον Ralf Wessel "κάθε φυσικός που το ακούει μένει έκπληκτος". Η έρευνα για το ρόλο της διαταραχής στα σύνθετα συστήματα είναι αρκετά νέα και όχι και τόσο κατανοητή. Ο Wessel ελπίζει ότι μια ημέρα θα έχουμε καλύτερη θεωρητική κατανόησή για το ζήτημα αυτό.
Εντούτοις, οι ερευνητές θεωρούν ότι το μοντέλα θα μπορούσαν να μας δώσουν ιδέες έξω από τη σφαίρα της θεωρητικής φυσικής.
Οι νευρώνες, παραδείγματος χάριν, έχουν μοντελοποιηθεί καθώς διασυνδέονται, ή "συνδέονται", και οι ταλαντωτές λόγω του τρόπου που αλληλεπιδρούν ο ένας με τον άλλο. Στο μοντέλο, οι συνδεδεμένοι ταλαντωτές μπορούν να τους φανταστούμε σαν να είναι δεμένοι με τον κοντινότερο γείτονά τους, επηρεάζοντας κατά συνέπεια την κίνησή τους. Οι νευρώνες, αφ' ετέρου, μπορούν να επιδείξουν μια επαναλαμβανόμενη ηλεκτρική δραστηριότητα, που μπορεί να επηρεαστεί από τη δραστηριότητα των γειτονικών νευρώνων. "Τα προηγούμενα παραδείγματα, αναγνωρίζει η Babette Dellen, μπορούν να βοηθήσουν στη λύση των ανεξήγητων παρατηρήσεων. Η Dellen μελέτησε αρχικά το μοντέλο σε ένα νευρολογικό πλαίσιο. Αλλά άφησε το πρόγραμμα της κατά μέρος όταν ο Brandt προσχώρησε στην ερευνητική ομάδα για να μελετήσει τον συγχρονισμό που προκλήθηκε από την αναταραχή, με σκοπό να το ερευνήσει πιο βαθιά. Τέλος, οι τρεις τους συντόνισαν τις εργασίες τους.Η Dellen εξηγεί ότι στους νευρώνες κανένας δεν έχει βρει καμιά επαρκή εξήγηση γιατί λειτουργούν παρόμοια με τους πιο πάνω ταλαντωτές. Ενώ ο Wessel λέει ότι ίσως οι λεπτομέρειες των νευρώνων είναι απολύτως άσχετες. Ίσως είναι μόνο μια ιδιότητα των ταλαντωτών."Μια ζωτικής σημασίας ομοιότητα μεταξύ του μοντελοποιημένου συστήματος των ταλαντωτών και των νευρώνων είναι, ότι και οι δύο είναι "μη γραμμικοί" - που σημαίνει ότι δεν υπάρχει ένας γραμμικός συσχετισμός μεταξύ της εφαρμοσμένης δύναμης και της μετατόπισης.
Με άλλα λόγια, οι ταλαντωτές στο μοντέλο μπορούν να παρομοιαστούν με ένα παιδί σε μια κούνια. Το παιδί θα κινηθεί αρχικά ανάλογα με πόσο πολύ το σπρώχνετε - εάν το ωθήσετε με διπλάσια δύναμη θα πάει δύο φορές πιο μακριά.
Αλλά σχεδόν όλα τα σύνθετα συστήματα στη φύση, όπως και το μοντέλο των φυσικών, είναι μη γραμμικά. Μόλις φτάσει και το παιδί σε ένα ορισμένο ύψος, αν το σπρώξετε το παιδί με διπλάσια δύναμη δεν θα πάει και σε διπλάσιο ύψος.
Οι νευρώνες από την άλλη αποτελούνται από πολλά στοιχεία και είναι τυπικά μη γραμμικοί. "Όταν ακούτε την αγαπημένη μουσική σας με διπλάσια ένταση δεν διπλασιάζετε την ευχαρίστηση σας", εξηγεί ο Brandt, εξηγώντας πώς μια πτυχή του εγκεφάλου - η ακρόαση - είναι μη γραμμική.
Ενώ άλλη έρευνα έχει δείξει ότι η διαταραχή μπορεί να δημιουργήσει τάξη, αυτές οι μελέτες περιελάμβαναν συχνά παραμέτρους χειρισμού τους μέσα στα συστήματα, όπως το μεταβαλλόμενο μήκος των εκκρεμών.
Οι ερευνητές λένε ότι η εργασία τους είναι νέα, επειδή περιλαμβάνει την μεταβολή των δυνάμεων που εξασκούνται εξωτερικά. Κατά συνέπεια, θεωρούν, ότι τα συμπεράσματά τους μπορεί να έχουν πιθανότητα να βρίσκονται και στον πραγματικό κόσμο, όπου θα ήταν δυσκολότερο να αλλαχτούν οι παράμετροι μέσα στο σύστημα - παραδείγματος χάριν οι νευρώνες - αλλά σχετικά απλό να εφαρμοστεί ένας εξωτερικός καταναγκασμός. "Αυτή είναι φυσικά μια βασική έρευνα", αναφέρει ο Brandt. "Αλλά αυτό που μπορείτε να μάθετε από αυτή είναι, ότι τα σύνθετα συστήματα μερικές φορές συμπεριφέρονται με έναν πολύ απροσδόκητο τρόπο, εντελώς αντίθετα από τη διαίσθηση ή αυτό που προσδοκούμε. Θα είναι ενδιαφέρον να δει κάποιος εάν ο μηχανισμός που έχουμε βρει μπορεί πραγματικά να τεθεί σε κάποια χρήση."
Πηγή: Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον στο St. Louis

Δευτέρα, Απριλίου 17, 2006


Σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη


Μεγάλη στιγμή για την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, καθώς το διαστημικό σκάφος Venus Express τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά γύρω από τον πλανητικό μας γείτονα
Με επιτυχία στέφθηκε η αποστολή του ευρωπαϊκού διαστημικού σκάφους Venus Express, τέθηκε σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη, μετά από ένα ταξίδι περίπου 5 μηνών! Με μεγάλο ενθουσιασμό, οι επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσαν οτι το Venus Express τέθηκε σε τροχιά, 400 χλμ. από την επιφάνεια του πλανήτη και σχεδόν 120 εκατ. χλμ. από τη Γη. Αποστολή του σκάφους είναι η παρατήρηση - επί 486 γήινες ημέρες - της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης, που είναι ιδιαίτερα συμπαγής και θερμή, αποτελούμενη κατά 96% από διοξείδιο του άνθρακα.
Τα μυστικά της ατμόσφαιράς της
Ο πλανήτης Αφροδίτη, η οποία συχνά θεωρείται από τους αστρονόμους ως η δίδυμη αδελφή της Γης, καλύπτεται από πυκνό νεφώδες στρώμα, του οποίου τα μυστικά θα προσπαθήσει να ανακαλύψει το διαστημικό σκάφος, με επτά ειδικά όργανα, για να αντλήσει πληροφορίες για τη γεωλογία του πλανήτη και την ενδεχόμενη ηφαιστειακή δραστηριότητα
Το Venus Express εκτοξεύτηκε στις 9 Νοεμβρίου από έναν προωθητή Soyouz-Fregat από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ του Καζακστάν. Έως σήμερα, μόνο αμερικανικά και σοβιετικά διαστημικά σκάφη είχαν φθάσει στον πλανήτη.

Κυριακή, Απριλίου 16, 2006


Υπεραγωγικά σύρματα με λιγότερη αντίσταση για τα ηλεκτρικά δίκτυα


Πριν είκοσι χρόνια ακριβώς, δύο ερευνητές ανακάλυψαν μια κατηγορία υλικών που άναψε τα όνειρα για καλώδια που θα μεταβίβαζαν την ηλεκτρική ενέργεια χωρίς οποιαδήποτε απώλεια και τραίνα που θα αιωρούνταν κατά μήκος τροχιών χωρίς τριβές.
Ερευνητές νομίζουν τώρα ότι έχουν υπερνικήσει ένα από τα βασικά εμπόδια που είχε σταματήσει αυτά τα οράματα να γίνουν πραγματικότητα. Έχουν δείξει λοιπόν πως να φτιαχτούν από υπεραγωγούς υψηλής θερμοκρασίας, που ανακαλύφθηκαν το 1986, καλώδια και σύρματα που χρειάζονται οι μηχανικοί.Οι υπεραγωγοί υψηλής θερμοκρασίας, συνήθως φτιάχνονται από οξείδια του χαλκού, άγουν την ηλεκτρική ενέργεια χωρίς οποιαδήποτε αντίσταση σε θερμοκρασίες γύρω από το σημείο στο οποίο το άζωτο γίνεται υγρό: -196 °C. Μπορεί να μην φαίνεται πολύ υψηλή, όμως άλλα υπεραγωγικά υλικά απαιτούν πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες. Στην πραγματικότητα, τα σχετικά φτηνά συστήματα ψύξης είναι επαρκή για να κατεβάσουν τη θερμοκρασία των υπεραγωγών υψηλής θερμοκρασίας.
Στα καλώδια
Εάν αυτά τα υλικά θα μπορούσαν να μετατραπούν σε καλώδια, θα μπορούσαν να μεταβιβάσουν την ενέργεια χωρίς να θερμαίνονται, ανεβάζοντας κατά πολύ την απόδοση των ηλεκτρικών καλωδίων. Θεωρητικά θα πρέπει, επίσης, να είναι σε θέση να μεταφέρουν πολύ υψηλότερα ρεύματα από τα μεταλλικά καλώδια του ίδιου μεγέθους.
Αλλά τα υλικά είναι εύθριπτα και πρέπει να γίνουν πιο όλκιμα για να δημιουργήσουν σύρματα. Τα καλώδια που προκύπτουν πρέπει επίσης να λειτουργούν και παρουσία ισχυρών μαγνητικών πεδίων - σε έναν μετασχηματιστή ή σε μια γεννήτρια, παραδείγματος χάριν. Οι ερευνητές έχουν αγωνιστεί για χρόνια να τα κάνουν όλα αυτά και να δημιουργήσουν καλώδια που να μεταφέρουν ένα αρκετά υψηλό ρεύμα για να είναι χρήσιμα. Όμως τώρα ο Amit Goyal και οι συνάδελφοι στο εθνικό εργαστήριο του Όουκ Ριτζ στο Τένεσι έχουν κάνει ένα βήμα προς τα εμπρός. Στο περιοδικό Science, αναφέρουν ότι έφτιαξαν καλώδια από κοινό υπεραγωγό υψηλής θερμοκρασίας που περιέχει βάριο και ύττριο (YBCO), που έχει επικολληθεί σε μια εύκαμπτη μεταλλική λωρίδα: τα σύρματα καλύπτουν τις απαιτήσεις για ηλεκτρικό ρεύμα πολλών πολιτικών και στρατιωτικών εφαρμογών.
Τα μαγνητικά πεδία αναστατώνουν τους υπεραγωγούς υψηλής θερμοκρασίας επειδή οι μαγνητικές γραμμές δημιουργούν μίνι δινορεύματα. Αυτοί οι μικροσκοπικοί στρόβιλοι περιπλανώνται μέσα στο υλικό παράγοντας έτσι ένα είδος έλξης στο ρεύμα, που δημιουργεί την ηλεκτρική αντίσταση. Και αυτό σημαίνει ότι η υπεραγωγιμότητα δεν είναι πλέον τέλεια.Για να αποβάλουν αυτήν την έλξη, οι μαγνητικές γραμμές της ροής και οι δίνες πρέπει "να καρφωθούν", δηλαδή να σταθεροποιηθούν σε ιδιαίτερα σημεία στο υλικό. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι γι αυτό το λόγο με διαφορετικούς βαθμούς επιτυχίας. Παραδείγματος χάριν, πριν δύο χρόνια, μια ομάδα στο Εθνικό Εργαστήριο Los Alamos στο Νέο Μεξικό ανέφερε ότι έδεσαν φιλμ YBCO με ράβδους πλάτους μερικά νανόμετρα από κεραμικό ζιρκονικού βαρίου δημιουργώντας ατέλειες σαν ρωγμές στον υπεραγωγό. Και έτσι αυτά ενέργησαν ως κατάλληλες 'ακίδες' για τις δίνες (δηλαδή να τις ακινητοποιούν). Τα αγκαθωτά νανοσωματίδια επέτρεψαν στα καλώδια να διατηρήσουν την υπεραγωγιμότητά τους όταν τοποθετήθηκαν μέσα σε ένα μαγνητικό πεδίο. Όμως υπήρχε περιθώριο για τη βελτίωση τους.
Έτσι, πρόσφατα ο Goyal και οι συνάδελφοί του έχουν κάνει υπεραγωγικά σύρματα, που σχεδόν πληρούν τις προδιαγραφές για βιομηχανική χρήση, παράγοντας ταινίες YBCO με μικροσκοπικές "νανοκουκίδες" από ζιρκονικό βάριο μέσα στο υλικό. Με αυτό τον τρόπο οι νανοκουκίδες ακινητοποιούν τις μαγνητικές γραμμές σε συγκεκριμένα σημεία και τις εμποδίζουν να να περιφέρονται κατά μήκος του καλωδίου, εξαλείφουν το πρόβλημα της λειτουργίας των υπεραγώγιμων καλωδίων σε γεννήτριες και μετασχηματιστές.Η κατασκευή τους γίνεται με ένα μίγμα του YBCO και σκόνης ζιρκονικού βαρίου με τη βοήθεια ισχυρών παλμών λέιζερ, που δημιουργούν έναν ατμό που τίθεται πάνω στη μεταλλική λουρίδα. Τα νανοσωματίδια του ζιρκονικού βάριου τείνουν να ευθυγραμμιστούν με τις στήλες μέσα στο YBCO, και αυτές ενεργούν ως μεγάλες 'ακίδες'. Οι ερευνητές όμως προειδοποιούν ότι δεν είναι ακόμα σαφές εάν το κόστος των καλωδίων θα είναι αρκετά χαμηλό να είναι πρακτικό.
Πηγή: Nature

Τετάρτη, Απριλίου 12, 2006


Πενήντα χρόνια προσφοράς από το Ίδρυμα Ευγενίδου


Συνέντευξη Τύπου με αφορμή τη μακρόχρονη προσφορά του Ιδρύματος στην Παιδεία δόθηκε, χθες 11/04/2006, κατά την οποία παρουσιάστηκε το πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων για το 2006. Την ευκαιρία να γνωρίσουν τη σημαντική πορεία του Ιδρύματος Ευγενίδου είχαν, όσοι παραβρέθηκαν στη συνέντευξη Τύπου, που δόθηκε στο νέο ψηφιακό πλανητάριο με την αφορμή της συμπλήρωσης 50 χρόνων προσφοράς του Ιδρύματος στην Παιδεία. Εκτός από το Πλανητάριο, που επί πέντε δεκαετίες συναρπάζει με τις προβολές του μικρούς και μεγάλους, το Ίδρυμα Ευγενίδου είναι, επίσης, ένας σημαντικός φορέας με πλούσιο εκπαιδευτικό και εκδοτικό έργο, καθώς μέχρι σήμερα έχει εκδώσει 400 βιβλία, ενώ διαθέτει μία πλήρη δανειστική βιβλιοθήκη, την οποία εμπιστεύονται 35.000 αναγνώστες κάθε χρόνο. Με σεβασμό στην παράδοση και την προσφορά των παλαιότερων γενεών στο έργο του, αλλά πάντα με το βλέμμα στο μέλλον, το Ίδρυμα Ευγενίδου εξελίσσεται και βελτιώνεται διαρκώς με τη δημιουργία σύγχρονων χώρων, τη φιλοξενία νέων εκθέσεων, σημαντικών συνεδρίων και εκδηλώσεων και την παραγωγή νέων παραστάσεων. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο πρόεδρος, Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης, αναφέρθηκε, επίσης, στις τρέχουσες εκδηλώσεις αλλά και αυτές, που θα πραγματοποιηθούν μέσα στο 2006.

Τρίτη, Απριλίου 11, 2006


Μετρώντας το σπιν μιας μαύρης τρύπας από μια ρυτίδα του χωροχρόνου


Ύλη από ένα συνοδό αστέρι πέφτει σπειροειδώς σε μια μαύρη τρύπα και εκπέμπει έτσι δέσμες ακτινοβολίας. Η ύλη που κινείται σπειροειδώς προς μια μαύρη τρύπα εκπέμπει ακτίνες του φωτός. Όμως στο σύστημα της μαύρης τρύπας GRO J1655-40, η ύλη ακολούθησε την ίδια πορεία όπως έκανε εννέα χρόνια προηγουμένως. Η τυχαία αναλαμπή μιας μαύρης τρύπας που για τελευταία φορά ήταν ενεργή στα μέσα της δεκαετίας του '90 επιβεβαιώνει μια υπόθεση που χρησιμοποιείται μερικές φορές για να εκτιμηθεί το σπιν μιας μαύρης τρύπας, τη μία από τις δύο πιο πολύ σημαντικές ιδιότητες της - η άλλη είναι η μάζα της.
Καθώς η ύλη κτυπά από παντού μια μαύρη τρύπα, ακτινοβολεί φως κάθετα στην τροχιακή (επιβατική) ακτίνα της, όπως ένας φάρος. Η μάζα και το σπιν της μαύρης τρύπας μπορεί να χαράξουν μια ρυτίδα στον ιστό του χωροχρόνου. Το γεγονός αυτό κάνει την τροχιά της να ταλαντεύεται με διάφορους τρόπους, οι οποίες εν συνεχεία δημιουργούν πρόσθετες διακυμάνσεις στην ακτινοβολία της.
Το 1996 ένα σύστημα μαύρης τρύπας, το GRO J1655-40 μετέδωσε ένα μόρφωμα (μοτίβο) ταλαντώσεων των ακτίνων X, κάτι που υποδήλωνε μια τέτοια ρυτίδωση. Έπειτα, μερικούς μήνες αργότερα σιώπησε.
Το 2005 όμως αέριο από ένα αστέρι συνοδό της μαύρης τρύπας πιάστηκε πάλι στην παγίδα της μαύρης τρύπας, κάτι που επέτρεψε στους ερευνητές να παρατηρήσουν το σύστημα επί οκτώ μήνες. Και βέβαια ανακάλυψαν το ίδιο μόρφωμα - μοτίβο των ταλαντώσεων.
"Η ανίχνευση των ίδιων συχνοτήτων εννέα χρόνια αργότερα σημαίνει ότι εμείς παρατηρούμε εδώ πραγματικά μια θεμελιώδη ιδιότητα, κι όχι κάποιον αντικατοπτρισμό του αερίου, λέει ο Jeroen Homan του Τεχνολογικού Ιδρύματος της Μασαχουσέτης.
Η ομάδα του Jeroen Homan θα προσπαθήσει τώρα να βρει εάν η ανάλυση αυτών των θεμελιωδών συχνοτήτων μπορεί να τους δώσετε καλύτερες μετρήσεις του σπιν της μαύρης τρύπας.
Πηγή: SCIENTIFIC AMERICAN

Κυριακή, Απριλίου 09, 2006


Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble βρίσκει 'νέφη σκόνης' στο Γαλαξία


Η NASA ανακοίνωσε ότι το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έχει φωτογραφίσει αδιαφανείς, σκοτεινούς κόμβους της σκόνης και αερίου, που ονομάζονται σφαιρίδια Bok στο Γαλαξία μας.
Όμως οι αστρονόμοι λένε ότι η κοσμική σκόνη δεν είναι κάτι που ενοχλεί -- παρά μόνο είναι μια συγκέντρωση στοιχείων που είναι υπεύθυνα για το σχηματισμό των άστρων σε όλο τον κόσμο.
Οι αδιαφανείς αυτοί σκοτεινοί κόμβοι του αερίου και της σκόνης -- που απορροφούν το φως στο κέντρο του κοντινού νεφελώματος-εκπομπής και της περιοχής όπου σχηματίζονται τα άστρα, δηλαδή της NGC 281 -- ονομάζονται έτσι από το όνομα του αστρονόμου Bart Bok, ο οποίος πρότεινε την ύπαρξή τους στη δεκαετία του '40.
Ο Bok υπέθεσε την ύπαρξη γιγαντιαίων μοριακών νεφών, μεγέθους της τάξης εκατοντάδων ετών φωτός, που μπορεί κάποια στιγμή να διαταραχθεί και να σχηματίσει μικρούς θύλακες, όπου εκεί συγκεντρώνονται ιδιαίτερα η σκόνη και το αέριο.
Οι μικροί αυτοί θύλακες συνδέονται με βαρυτικές έλξεις και συσσωρεύουν σκόνη και αέριο από την περιβάλλουσα περιοχή.
Εάν οι θύλακες μπορούν να συλλάβουν αρκετή μάζα, τότε έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν άστρα στους πυρήνες τους Εντούτοις, οι επιστήμονες σημειώνουν ότι δεν θα διαμορφώσουν όλα τα σφαιρίδια Bok αστέρια. Γιατί, μερικά από αυτά θα διαλυθούν προτού να μπορέσουν να καταρρεύσουν και να διαμορφώσουν αστέρια.
Η περιοχή NGC 281 βρίσκεται σχεδόν 9.500 έτη φωτός από τη γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού της Κασσιόπειας.
Πηγή: UPI

Πέμπτη, Απριλίου 06, 2006


Επιστήμονες βρήκαν το πιο ισχυρό μαγνητικό πεδίο του σύμπαντος


Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Έξετερ και το Διεθνές πανεπιστήμιο της Βρέμης έχουν μάλλον ανακαλύψει το ισχυρότερο μαγνητικό πεδίο στον κόσμο.. Σε μια εργασία τους στο Science, ο Δρ Daniel Price και ο καθηγητής Stephan Rosswog δείχνουν ότι οι βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των άστρων νετρονίων στα εξώτερα όρια του διαστήματος δημιουργούν ένα μαγνητικό πεδίο, που είναι 1.000 εκατομμύρια εκατομμυρίων φορές μεγαλύτερο από το μαγνητικό πεδίο της Γης μας. Θεωρείται ότι αυτές οι συγκρούσεις θα μπορούσαν να κρύβονται πίσω από μερικές από τις λαμπρότερες εκλάμψεις στον Κόσμο μετά από τη Μεγάλη Έκρηξη, που ονομάζονται σύντομες εκρήξεις ακτίνων γάμμα.
Ο Δρ Daniel Price, της σχολής της φυσικής στο πανεπιστήμιο του Έξετερ, τόνισε: "Έχουμε κατορθώσει να προσομοιώσουμε, για πρώτη φορά, τι συμβαίνει στο μαγνητικό πεδίο όταν συγκρούονται τα άστρα νετρονίων, και φαίνεται πιθανό ότι το μαγνητικό πεδίο που παράγεται θα μπορούσε να είναι επαρκές για να προκαλέσει τη δημιουργία εκρήξεων ακτίνων γάμμα. Οι εκρήξεις αυτές είναι οι ισχυρότερες εκρήξεις που μπορούμε να ανιχνεύσουμε αλλά μέχρι σήμερα λίγα έως τίποτα ήταν γνωστά για το πώς παράγονται.
Θεωρείται ότι τα ισχυρά μαγνητικά πεδία παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην παραγωγή τους, αλλά μέχρι τώρα κανένας δεν έχει επιδείξει πώς θα μπορούσαν να δημιουργηθούν τα πεδία με την απαραίτητη ένταση ."
Και συνεχίζει: "Αυτό που μας εξέπληξε πραγματικά ήταν το πόσο γρήγορα παράγονται αυτά τα τεράστια πεδία - μέσα σε ένα ή δύο χιλιοστά του δευτερολέπτου αφότου συγκρουστούν το ένα με το άλλο τα αστέρι. " Ο καθηγητής Stephan Rosswog, προσθέτει: "Ακόμα πιο απίστευτο είναι ότι η ισχύς των μαγνητικών πεδίων που επιτυγχάνονται στις προσομοιώσεις είναι λίγο χαμηλότερη σε ισχύ από τις εντάσεις που μπορούν να παράγονται πραγματικά στη φύση.
Το πρόγραμμα αυτό έτρεχε μέρες και νύχτες για να υπολογίσει μόνο μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου μιας αληθινής σύγκρουσης, που σε έναν υπερυπολογιστή διαρκεί αρκετές εβδομάδες".
Τα κατάλοιπα των σουπερνοβα, τα άστρα νετρονίων διαμορφώνονται όταν ξεμένουν τα τεράστια αστέρια από τα πυρηνικά καύσιμα τους και εκρήγνυνται, απορρίπτοντας τα εξωτερικά στρώματά τους και μένοντας μόνο με έναν μικρό αλλά εξαιρετικά πυκνό πυρήνα.
Όταν δύο άστρα νετρονίων μπαίνουν σε τροχιά το ένα με το άλλο, θα κινηθούν σπειροειδώς αργά - αργά μαζί, με συνέπεια αυτές τις κολοσσιαίες συγκρούσεις.
Πηγή: Πανεπιστήμιο του Exeter

Τετάρτη, Απριλίου 05, 2006


Εργασία για τις κυματομορφές κερδίζει το πρώτο βραβείο στα μαθηματικά


Το σημαντικότερο διεθνές βραβείο στα μαθηματικά απονεμήθηκε σε έναν σουηδό ερευνητή για την εργασία του σχετικά με τις κυματομορφές. Ο καθηγητής Λέναρτ Κάρλεσον του Βασιλικού Τεχνολογικού Ιδρύματος στη Σουηδία έλαβε το βραβείο Abel Prize στα μαθηματικά για την εργασία του σχετικά με τις σειρές Fourier.
Σύμφωνα με αυτές, όλα τα γεγονότα από τη ταλάντωση των χορδών του βιολιού έως τη διάδοση της θερμότητας μέσω μίας μεταλλικής μπάρας μπορούν να προσεγγιστούν ως αθροίσματα απλών κυματομορφών, που παράγουν ημιτονοειδή και συνημιτονοειδή κύματα. Αυτή η παρατήρηση ώθησε τον κλάδο των μαθηματικών που είναι γνωστός ως αρμονική ανάλυση. Ο Κάρλεσον έλυσε επίσης το "πρόβλημα της κορώνας", το οποίο μελετά τις δομές που εμφανίζονται γύρω από έναν δίσκο, όταν ο δίσκος είναι αόρατος. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι η κορώνα του ήλιου που φαίνεται κατά τη διάρκεια της έκλειψης, όταν αυτός κρύβεται από το φεγγάρι.
Το βραβείο, που απονέμεται από τη Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών και Γραμμάτων, περιγράφεται συχνά ως βραβείο "Νομπέλ" για τα μαθηματικά. Οι κανονισμοί του βραβείου λένε ότι η εργασία πρέπει να έχει ως στόχο να κεντρίσει το ενδιαφέρον των παιδιών και των νέων για τα μαθηματικά . Μέχρι τώρα, όλοι οι νικητές του βραβείου βρίσκονταν στην 7η δεκαετία της ζωής τους.

Τρίτη, Απριλίου 04, 2006


Πέφτει φως στο μυστήριο σωμάτιο νετρίνο



Οι φυσικοί έχουν επιβεβαιώσει ότι τα νετρίνα, που θεωρούνται ότι έχουν διαδραματίσει έναν βασικό ρόλο κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του κόσμου, έχουν μάζα. Αυτό είναι το πρώτο σημαντικό εύρημα του πειράματος Minos (Main Injector Neutrino Oscillation Search). Τα συμπεράσματα του πειράματος προτείνουν ότι το Καθιερωμένο Μοντέλο, που περιγράφει πώς συμπεριφέρονται και αλληλεπιδρούν οι δομικές μονάδες του κόσμου, χρειάζεται μια αναθεώρηση. Το νετρίνο θεωρείται ζωτικής σημασίας για την κατανόηση που έχουμε για τον κόσμο. Αλλά οι επιστήμονες ξέρουν δυστυχώς λίγα για αυτά τα θεμελιώδη σωματίδια. Τα συμπεράσματα αυτά στηρίζονται σε μια εργασία που εκτελείται από ιάπωνες φυσικούς.

Διαφορετικές "γεύσεις"
Το νετρίνο περιγράφεται μερικές φορές ως "σωματίδιο φάντασμα" επειδή μπορούν να διέλθουν μέσω του αχανούς διαστήματος, της γήινης ατμόσφαιρας και της ίδιας της γης με σχεδόν καμία αλληλεπίδραση με την κανονική ύλη. Αυτό φυσικά κάνει τη μελέτη τους πολύ δύσκολη.
Υπάρχουν δε τρία είδη - ή "γεύσεις" - νετρίνων: νετρίνο μιονίου, ταυ και ηλεκτρονίου.
Για να εξετάσουν τις ιδιότητές τους, οι επιστήμονες δημιούργηαν νετρίνα μιονίου σε έναν επιταχυντή σωματιδίων στο Εθνικό Εργαστήριο Επιταχυντών Fermilab στο Ιλλινόις.
Εκεί πυροδοτήθηκε μια ακτίνα υψηλής έντασης αυτών των σωματιδίων που δημιουργήθηκε σε ένα ανιχνευτή σωματιδίων στο Fermilab, και έπειτα ανιχνεύτηκε σε έναν άλλον ανιχνευτή μέσα σε ένα μη χρησιμοποιούμενο ορυχείο στο Σουδάν των ΗΠΑ και σε απόσταση 724 km μακριά.
"Επειδή αλληλεπιδρούν πολύ σπάνια με την ύλη μπορούμε να τα πυροδοτήσουμε κατ' ευθείαν προς την γη, και τα περισσότερα θα ταξιδέψουν κατευθείαν χωρίς να κάνουν καμιά αλληλεπίδραση", εξήγησε η Δρ Lisa Falk Harris, φυσικός σωματιδίων στο πανεπιστήμιο του Σάσσεξ, και μέλος της ομάδας Minos.
"Φυσικά, τα περισσότεροι από αυτά ταξιδεύουν μέσω των ανιχνευτών αλλά μόλις το ένα ή περίπου ένα αλληλεπιδρά ανά ημέρα."
Οι επιστήμονες που εξέτασαν τον αριθμό τους στο Σουδάν είδαν πολύ λιγότερα από αυτά που περίμεναν. Δηλαδή, είχαν εξαφανιστεί. Γιατί είχαν μετατραπεί σε έναν άλλο τύπο νετρίνων.
Οι φυσικοί ονομάζουν τη διαδικασία της αλλαγής από το έναν τύπο σε έναν άλλο τύπο, ταλάντωση γεύσης. Και για να είναι σε θέση να εξηγήσουν αυτόν τον μετασχηματισμό, η θεωρία της φυσικής σωματιδίων δηλώνει ότι τα σωματίδια χρειάζεται να έχουν μάζα.
"Το γεγονός ότι τα βλέπουμε να εξαφανίζονται και να κάνουν αυτήν την μικρή μεταστοιχείωση, σημαίνει ότι πρέπει να έχουν μάζα", εξηγεί ο Δρ Falk Harris.

Πηγή: BBC

Δευτέρα, Απριλίου 03, 2006


Τα πρώτα "κοντινά" από του Κόκκινου Πλανήτη


O Κόκκινος Πλανήτης στα πιο κοντινά φωτογραφικά πλάνα που είδε ποτέ ο άνθρωπος. Τους πρώτους καρπούς της ακάματης εργασίας του Mars Reconnaissance Orbiter έδρεψαν οι επιστήμονες της Nasa και δεν κρύβουν την ικανοποίηση τους. Οι πρώτες κοντινές λήψεις που αιχμαλώτισαν οι υψηλής ανάλυσης φωτογραφικές μηχανές του μη επανδρωμένου διαστημικού σκάφους από τα τοπία του 'Αρη έφτασαν στη Γη, αποκαλύπτοντας από κοντά το σκαμμένο από κρατήρες και φαράγγια πρόσωπο του. Μπορεί οι φωτογραφίες να είναι σε "σκληρό" άσπρο-μαύρο, όμως ακόμα κι έτσι δεν τους λείπει η ευκρίνεια που αναζητούν οι επιστήμονες στην προσπάθεια τους να διαβάσουν τα ίχνη του νερού στα εδάφη του Κόκκινου Πλανήτη.
Το ύψος της τροχιάς του διαστημοπλοίου επέτρεψε φωτογραφίες στις οποίες διακρίνεται καθαρά ο,τιδήποτε έχει μήκος μέχρι και 7,6 μέτρα. Το ζητούμενο της αποστολής είναι το Mars Reconnaissance Orbiter να κατέβει σε χαμηλότερο ύψος απ' όπου θα είναι σε θέση να στείλει πίσω στη Nasa καθαρές φωτογραφίες από αντικείμενα μικρότερα του ενός μέτρου. Με αυτόν το στόχο στον προγραμματισμό του, το σκάφος μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να πιάσει σε τροχιά γύρω από τον 'Αρη, σε ύψος 254 χιλιομέτρων.

Σάββατο, Απριλίου 01, 2006


"Διαρρήκτες" του... εγκεφάλου; - Νευρομάρκετινγκ


Σε όλες τις προηγμένες χώρες, στα πανεπιστήμια, στα εργαστήρια και στα νοσοκομεία, ερευνητές και παραγωγοί διαφημίσεων διεισδύουν στο μυαλό των επίδοξων καταναλωτών. Αναζητούν μια βιολογική απόδειξη των προτιμήσεών μας. Άραγε γιατί κάποιος προτιμά Pepsi Cola και ο άλλος Coca Cola; Γιατί κάποιος αγοράζει και ένα ρυμουλκό ενώ σκόπευε να αγοράσει μόνο το αυτοκίνητο ή αδιαφορεί εντελώς για ένα διαφημιστικό σποτ;
Αυτή η προσπάθεια αποκαλείται Νευρομάρκετινγκ (Neuromarketing) και ο σκοπός της είναι να μαντέψει τι πραγματικά θέλουν οι καταναλωτές. Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι όλη αυτή η προσπάθεια είναι μια υπερβολή και οι ενάντιοι θεωρούν ότι το Νευρομάρκετινγκ μπορεί να οδηγήσει σε ένα Οργουελιανό σχέδιο που θα βλάψει την κοινωνία και θα περιορίσει την ελεύθερη βούληση.
Η τεχνολογία που ονομάζεται functional magnetic resonance imaging (fMRI) έχει ήδη βοηθήσει τους γιατρούς να βλέπουν μέσα στον εγκέφαλο σε πραγματικό χρόνο και να κατανοούν την φύση ασθενειών που δεν θα ήταν ίσως δυνατό να γίνει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Αυτήν την τεχνολογία χρησιμοποιούν και οι νευρολόγοι που προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν το φυσιολογικό υπόβαθρο της συμπεριφοράς, της εξάρτησης και της συνείδησης.
Η εταιρία BrightHouse, μια εταιρία που εδρεύει στην Ατλάντα, και η οποία έχει μεγάλους πελάτες όπως είναι η Coca Cola, έχει διεξάγει μια τέτοια έρευνα, της οποίας τα αποτελέσματα παραμένουν αδημοσίευτα. Η εταιρία υποστηρίζει ότι έχει ήδη έναν μεγάλο πελάτη της που τον ενδιαφέρει το αποτέλεσμα μιας τέτοιας έρευνας, έτσι ώστε να αξιοποιήσει τα αποτελέσματα στην διαφημιστική του πολιτική, αλλά η BrightHouse αποφεύγει να προσδιορίσει ποιος είναι αυτός ο πελάτης.
Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι αυτές οι τεχνολογίες βοηθούν ήδη τους γιατρούς να διαπιστώσουν γιατί κάποιες ουσίες όπως η κοκαίνη ή η σοκολάτα μπορούν να γίνουν εθιστικές, αλλά όχι τα... μπρόκολα ή τα λαχανάκια Βρυξελλών (εκτός αυτού το τελευταίο ζευγάρι τροφών δεν διεγείρει και πολύ τα κέντρα ανταμοιβής στον εγκέφαλο !)
Η ψυχολόγος του Harvard, Susan Linn ανησυχεί ότι το νευρομάρκετινγκ μπορεί να κάνει την διαφήμιση πολύ αποτελεσματική. Αντί να δημιουργούνται διαφημίσεις που μπορεί να αποδειχτούν αργότερα επιτυχημένες ή όχι οι "νευρομαρκετίστες" θα χρησιμοποιούν την έρευνα του εγκεφάλου για να πατάνε απευθείας το "κουμπί αγοράς", στον εγκέφαλο των καταναλωτών.

Από τη πλευρά της η BrightHouse υποστηρίζει ότι η εργασία της είναι ηθική:
"Δεν είμαστε ικανοί, ούτε και επιθυμούμε, να διαβάσουμε τις ιδιωτικές σκέψεις των ανθρώπων ή να χρησιμοποιήσουμε τις έρευνες μας για να παρακινήσουμε σε μια αθέλητη συμπεριφορά. Βασιζόμαστε στο να κάνουμε έρευνες με μια επιστημονική μέθοδο, προσβάσιμες στο κοινό, για να εξεταστούν οι υποθέσεις που αφορούν την ανθρώπινη συμπεριφορά σε σχέση με το εμπορικό περιβάλλον."

Μετάφραση - Απόδοση - Σχολιασμός: Esoterica.gr